Przytłaczające napięcie

Postaraj się dowiedzieć jak najwięcej o zaburzeniach lękowych, ich objawach, przyczynach i leczeniu. Rozumienie zaburzenia pomoże Ci lepiej zrozumieć, co przeżywa osoba chora. Bądź empatyczny i wspierający. Próbuj zrozumieć, że jej objawy i lęki mogą być dla niej realne, przerażające czy przytłaczające, mimo że dla Ciebie mogą wydawać się niewłaściwe lub kompletnie abstrakcyjne.

Czasami czujesz, że coś jest z tobą nie tak. Coś cię tłamsi i mierzi od środka. Nie do końca wiesz dlaczego, choć potrafisz określić swój stan jako miano swego rodzaju dyskomfortu. Trochę taki kamień w bucie, wiesz, że go masz choć nie umiesz go zlokalizować. Najgorsze, że mi to, po prostu przeszkadza. Nie mogę tego zmienić, a wiem, że trwa to już znacznie długo. Powoduje to mojej wewnętrzne cierpienie. Często moim towarzyszem na pokładzie jest stres, jednak obiektywnie nie ma on wyraźniej przyczyny. Paradoksem nerwicy może być właśnie to, że objawia się w sposób mylący. Pewnie łatwiej by było sięgnąć po pomoc po doświadczeniu silnych i mocnych objawów, aby odkryć, że coś jest nie tak z pewnością, że nie mam już na to wpływu. Zamiast tego dostajemy subtelnie sygnały w reakcjach naszego ciała, emocji oraz zmiany w zachowaniu. Zaburzenie lękowe to właśnie nerwica. Jest to szersza grupa zaburzeń, w której głównymi objawami są napięcie, lęk, stres oraz silny niepokój.

Zaburzenia lękowe obejmują różne formy:

•tZaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD) – Obsesje (niechciane, natrętne myśli) i kompulsje (zachowania mające na celu złagodzenie tych myśli) są kluczowymi objawami. •tZaburzenie lękowe uogólnione – Objawia się chronicznym, nadmiernym lękiem i martwieniem się o codzienne sytuacje, które nie są proporcjonalne do rzeczywistego zagrożenia. •tFobia społeczna – Osoba ma silny lęk przed oceną innych, unika sytuacji społecznych z obawy przed porażką. •tFobie specyficzne – Lęk związany z określonymi sytuacjami lub obiektami, takimi jak duże wysokości, pająki czy zamknięte przestrzenie. •tZaburzenie paniczne – Charakterystyczne dla tego zaburzenia są ataki paniki, które pojawiają się nagle, bez ostrzeżenia, i wywołują silny strach. Nerwica (zaburzenia lękowe) rozwija się na skutek wielu czynników, które mogą działać indywidualnie lub w pewnej kombinacji. Do głównych przyczyn zwykle zalicza się czynniki genetyczne, zaburzenia neuroprzekaźników w organizmie, przeżyte traumy, chroniczny stres i czynniki związane z osobowością. Diagnoza zaburzeń lękowych opiera się na szczegółowej rozmowie z psychoterapeutą lub psychiatrą. Lekarz ocenia historię objawów, ich nasilenie, a także wpływ na codzienne życie. W niektórych przypadkach przeprowadza się dodatkowe testy. Dobrą wiadomością jest oczywiście to, że zaburzenia lękowe można skutecznie leczyć. Mimo tego, że proces leczenia może być długotrwały, dostępne są różne formy terapii, które pomagają pacjentom radzić sobie z objawami. W leczeniu nerwicy najczęściej stosuje się psychoterapię, leki oraz sposoby samopomocy, takie jak np. relaksacja. Objawy somatyczne, czyli fizyczne oznaki lęku, mogą być naprawdę różne. Wiele z nich jest tak intensywnych, że łatwo je pomylić z innymi problemami zdrowotnymi, co może utrudnić diagnozę i rozpoczęcie leczenia. Zaburzenia lękowe często prowadzą do uczucia duszności i trudności w oddychaniu. Może to być wynikiem zwiększonego napięcia ciała, które powoduje, że oddychanie staje się płytkie i szybkie. Osoba zmagająca się z tym objawem może odczuwać, jakby nie mogła złapać oddechu, co potęguje lęk. Wśród problemów związanych z oddychaniem szczególne miejsce zajmuje hiperwentylacja, która polega na tym, że bardzo szybkie i pogłębione oddychanie, spowodowane nerwicą, gwałtownie zwiększa się w organizmie ilość tlenu. Objawy somatyczne nerwicy, choć najbardziej uciążliwe i budzące lęk o stan zdrowia, nie są jedynymi. Równie istotne są objawy nerwicy dotyczące funkcji poznawczych, czyli działania umysłu. Powtarzające się, niechciane myśli, które trudno zignorować. Często dotyczą obaw o zdrowie, bezpieczeństwo bliskich lub innych katastroficznych scenariuszy. Trudność w skupieniu uwagi na zadaniach lub rozmowach. Uczucie rozkojarzenia lub odrealnienia, jakby umysł był „gdzie indziej”. Nieustanne myślenie o potencjalnych problemach i najgorszych możliwych sytuacjach, nawet jeśli są mało prawdopodobne. Osoby z tym problemem mogą dążyć do osiągnięcia nierealistycznie wysokich standardów i surowo oceniać każdy, błąd, co prowadzi do ogromnego napięcia psychicznego i wyczerpania fizycznego. Nadmierne analizowanie każdej opcji i obawa przed podjęciem złego wyboru mogą sprawić, że osoba z nerwicą będzie unikała odpowiedzialności za swoje decyzje lub nieustannie je oddalała. Skłonność do widzenia wszystkiego w czarnych barwach, zakładanie, że nic się nie uda, a sytuacje zawsze zakończą się porażką. Poczucie, że otoczenie jest nierealne, odległe, lub że samemu jest się jakby „poza swoim ciałem”. Stałe wypatrywanie potencjalnych zagrożeń, nawet w sytuacjach, które nie stanowią realnego niebezpieczeństwa. Zapominanie drobnych rzeczy lub trudności w przypominaniu sobie wydarzeń z niedawnej przeszłości, co wynika z przeciążenia umysłowego. Postrzeganie rzeczywistości w sposób przesadnie negatywny, np. myślenie w kategoriach „wszystko albo nic”, wyolbrzymianie problemów czy przypisywanie sobie winy za sytuacje, na które nie miało się wpływu. Emocjonalne objawy nerwicy wpływają na to, jak przeżywamy codzienne sytuacje, jak reagujemy na wyzwania i jak postrzegamy siebie oraz innych. Są one często nieoczywiste i mylone z chwilowym obniżeniem nastroju, zmęczeniem czy zwykłym stresem. W rzeczywistości jednak mają głęboki wpływ na jakość życia i relacje z otoczeniem. Osoba zmagająca się z nerwicą często doświadcza napięcia, jakby coś złego miało się wydarzyć, choć nie potrafi wskazać konkretnej przyczyny. Ten stan nie mija nawet wtedy, gdy wszystko wydaje się być w porządku. Drobne trudności, codzienne obowiązki czy zachowania innych osób mogą budzić nadmierną irytację. Nerwica sprawia, że emocje są „na wierzchu”, a ich intensywność wydaje się nieproporcjonalna do sytuacji. Sprawia, że nawet najmniejsze zadania wydają się ogromnym wyzwaniem. Osoba z nerwicą może czuć, że brakuje jej siły, by stawić czoła codzienności, co prowadzi do poczucia bezradności i rezygnacji. Osoba z nerwicą reaguje bardzo silnie na sytuacje, które dla innych mogą wydawać się po prostu błahe. Może to być wzruszenie, złość, smutek czy wstyd, które pojawiają się nagle i trudno je opanować. Te nagłe zmiany emocji są dla niej trudne do zrozumienia i akceptacji. Powoduje to u osób chorych cierpienie, które nasilać może presja społeczna mówiąca 'weź się w garść’ 'ogarnij się’ 'przestań się tak nakręcać’ itd. Często bliscy robią to nieświadomie lub wręcz mają dobre i szlachetne intencję 'jak chce ci pomóc’ niestety zwykle takie strategie tylko i wyłącznie nasilają objawy oraz potęgują ogromne już poczucie winy.

Jak pomóc osobie borykającej się z nerwicą

Postaraj się dowiedzieć jak najwięcej o zaburzeniach lękowych, ich objawach, przyczynach i leczeniu. Rozumienie zaburzenia pomoże Ci lepiej zrozumieć, co przeżywa osoba chora. Bądź empatyczny i wspierający. Próbuj zrozumieć, że jej objawy i lęki mogą być dla niej realne, przerażające czy przytłaczające, mimo że dla Ciebie mogą wydawać się niewłaściwe lub kompletnie abstrakcyjne. Stosuj otwartą komunikację i zachęcaj osobę chorą do rozmowy o swoich uczuciach i doświadczeniach. Daj jej poczucie bezpieczeństwa, zapewnienie, że może się z Tobą podzielić swoimi obawami i lękami. Unikaj krytyki i osądów. Wyrażaj wsparcie i zrozumienie, zamiast negatywnych komentarzy. Zachowaj cierpliwość, bo proces leczenia zaburzeń lękowych może zająć dłuższy czas, a niektóre objawy mogą się utrzymywać. Zachowaj cierpliwość i bądź gotowy wspierać osobę chorą na nerwicę w jej procesie zdrowienia. Pomagaj w korzystaniu z profesjonalnej opieki. Zachęć osobę chorą na nerwicę do skonsultowania się z psychologiem, psychoterapeutą czy psychiatrą. Pomóż jej znaleźć odpowiedniego specjalistę i wesprzyj w procesie terapii. Utrzymuj zdrowe granice – pamiętaj o własnych ograniczeniach i potrzebach. Ważne jest, aby dbać o swoje zdrowie i dobrostan psychiczny. Znajdź równowagę między wspieraniem osoby chorej, a własnym życiem. Wspieraj zdrowy styl życia. Zachęcaj osobę chorą na zaburzenia lękowe do prowadzenia zdrowego stylu życia, który może wpływać korzystnie na jej samopoczucie. Zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, odpowiedni sen i techniki relaksacyjne mogą pomóc w zmniejszeniu objawów nerwicy.

Pamiętaj, że każda osoba jest inna, a jej potrzeby i doświadczenia mogą się znacząco różnić. Ważne jest, aby być obecnym, wyrażać wsparcie i dostosowywać się do indywidualnych potrzeb osoby chorej na nerwicę. Nie jesteś specjalistą i nie musisz stawiać się w roli 'Zbawiciele’, po prostu pomóż na tyle na ile jesteś w stanie i zatroszcz się o pomoc w znalezieniu dobrego i kompetentnego specjalisty. Jeśli sam odczuwasz trudności w radzeniu sobie z trudną sytuacją, rozważ skorzystanie z pomocy specjalisty lub grupy wsparcia. Pamiętaj, że po burzy wychodzi słońce i dzięki odpowiedniemu wsparciu możesz wrócić do dobrostanu.